ترک قلیان چه عوارضی دارد؟
همانطور که می‌دانید مصرف قلیان و سیگار به دلیل وجود نیکوتین، مهم‌ترین عامل مرگ‌های قابل پیشگیری در تمام دنیا به شمار می‌رود. عمر افرادی که قلیون و سیگار می‌کشند به طور میانگین ده سال کمتر از افراد دیگر است. نیکوتین ماده‌ای اعتیاد آور است. با وجود تمام مضرات قلیان امروزه تمام اقشار جامعه مخصوصا جوانان علاقه بسیار زیادی به کشیدن آن دارند. وقتی تنباکو در مجاورت زغال قلیون قرار می‌گیرد شروع به سوختن می‌کند و دود تولید شده توسط افراد قلیانی استعمال می‌شود. افراد قلیانی با فرو بردن این دود در ریه، در واقع نیکوتین و مواد شیمیایی را وارد بدن خود می‌کنند. ابتلا به انواع سرطان، بیماری‌های قلبی، فشار خون، بیماری‌های تنفسی و ریوی، پیری زودرس پوست، ناباروری، یائسگی زودرس، پوکی استخوان، التهاب لثه و پوسیدگی دندان‌ها، بوی بد دهان و… همگی جزء عوارض و مضرات اعتیاد به کشیدن قلیان هستند. برای در امان ماندن از این مضرات و حفظ سلامتی خود و خانواده باید هر چه سریع‌تر اقدام به ترک قلیان نمایید. اگر به عنوان یک فرد مبتدی به تازگی شروع به کشیدن قلیان کرده باشید ترک قلیان برای شما راحت‌تر خواهد بود. اما ترک قلیان برای کسانی که به مصرف آن اعتیاد پیدا کرده‌اند، کمی دشوارتر است.
1- قبل از ترک قلیان چه باید کرد؟
قبل از اینکه شروع به ترک قلیان کنید، در ذهن خود استعمال تنباکو را در مکان‌هایی مثل محل کار، خانه، مکان‌های عمومی ممنوع کنید. از همسر و فرزندان خود برای ترک کمک بگیرید. مهم‌ترین معیاری که برای ترک قلیان نیاز دارید، ایجاد انگیزه است. هیچ کس به اندازه خود فرد نمی‌تواند در ذهن خود انگیزه ایجاد کند. در مرحله بعدی معایب و مزایای کشیدن قلیان را لیست کنید. با مشاهده این لیست متوجه می‌شوید که معایب آن بسیار بیشتر از فواید آن است. زمانی که وسوسه می‌شوید به سراغ قلیان بروید، حواس خود را با ورزش کردن، تماشای فیلم و خوردن خوراکی‌های مورد علاقه خود پرت کنید. پولی را که بابت کشیدن قلیان هزینه می‌کردید، پس انداز کنید. در پایان هر ماه مشاهده خواهید کرد که ترک قلیان چقدر به اقتصاد خانواده کمک می‌کند. ترک قلیان باید یه روند تدریجی داشته باشد. در واقع ترک ناگهانی همواره عوارضی به همراه دارد. به عنوان مثال اگر در هفته سه روز قلیان می‌کشیدید ابتدا آن را به دو روز و سپس یک روز کاهش دهید. رفته رفته هفته‌ای یک بار و در پایان به کلی قلیان را ترک خواهید کرد. در بخش‌های بعدی درباره عوارض ترک قلیان صحبت خواهیم کرد.
2- ترک قلیان چقدر طول می‌کشد؟
با هر بار مصرف قلیان، نیکوتین موجود در دود تنباکو وارد جریان خون می‌شود. پس از این که نیکوتین به کبد می‌رسد و توسط آنزیم‌های کبدی به کوتینین تبدیل می‌شود و در نهایت به وسیله کلیه‌ها و از طریق ادرار دفع می‌شود. کوتیتنین حدود سه ماه بعد از کشیدن قلیان در بدن مصرف کننده باقی می‌ماند. مدت زمانی که طول می‌کشد، قلیان را ترک کنید به میزان نیکوتین وارد شده به بدن بستگی دارد. هر چه تعداد دفعات استعمال بیشتر باشد، ترک قلیان به زمان بیشتری نیاز دارد.
3- ترک قلیان چه عوارضی دارد؟
وقتی شروع به ترک قلیان می‌کنید ممکن است با مشکلاتی روبرو شوید. عوارض ترک قلیان شامل ناراحتی‌های ذهنی، عاطفی و جسمی است. در اولین هفته پس از ترک به ویژه در روزهای سوم تا پنجم، حال فرد خیلی بد می‌شود. تمایل شدید به مصرف دوباره نیکوتین، تعریق زیاد، سوزش دست و پا، سردرد، سرگیجه، تهوع، گرفتگی روده، سرفه، گلودرد، اضطراب، افسردگی، تحریک پذیری، یبوست، خستگی، افزایش وزن عوارض ترک قلیان به شمار می‌روند. از بین تمام این مشکلات سردرد، بی‌خوابی و تمایل به مصرف دوباره از رایج‌ترین و شایع‌ترین عوارض ترک قلیان می‌باشند. برای درمان عارضه بی‌خوابی می‌توانید مشغول به فعالیت‌هایی شوید که چشم‌های خود را خسته کنید و راحت‌تر به خواب بروید. به مرور زمان مشکلات ذهنی، استرس و اضطراب، تحریک پذیری زیاد و افسردگی نسبت به روزها و هفته‌های اول کاهش می‌یابد.
4- ترک یکباره قلیان چه عوارضی دارد؟
یکی از مهم‌ترین عوارض ترک یکباره قلیان زیاد شدن اشتها و ایجاد اضافه وزن می‌باشد. یک تا چند روز پس از ترک قلیان، ناگهان اشتها زیاد می‌شود. در دود قلیان دو ماده شیمیایی به نام دوپامین و سروتونین وجود دارد. این مواد باعث کاهش اشتها می‌شوند. زمانی که فرد شروع به ترک قلیان می‌کند، به دلیل عدم ورود این مواد به بدن، به طور ناگهان دچار افزایش اشتها می‌شود و تمایل بسیاری زیادی به خوردن شیرینی‌جات و کربوهیدرات‌ها پیدا می‌کند. دو هفته پس از شروع به ترک ناگهانی قلیان فرد بین دو تا پنج کیلو چاق‌تر می‌شود.
5- برای کاهش عوارض ترک قلیان چه باید کرد؟
اگر تصمیم گرفتید که قلیان را ترک کنید، باید این کار را تحت نظر پزشک انجام دهید. پزشک به شما را‌هکار می‌دهد و مدیریت کاهش عوارض ترک قلیان را می‌آموزد. بعضی از پزشکان برای ترک راحت‌تر قلیان جایگزین‌هایی مانند اسپری‌های نیکوتینی، آدامس‌های نیکوتین‌دار و روش‌های دیگر را پیشنهاد می‌دهند. برخی داروها مانند Chantix و Zyban نیز عوارض ترک قلیان را تا حدود زیادی کاهش می‌دهند. پیویستن به گروه‌های ترک دسته جمعی قلیان نیز کمک زیادی به فرد خواهد کرد. این تجمعات انگیزه و اراده فرد قلیانی را برای ترک قلیان تقویت می‌کند. دور شدن از محرک‌ها اقدام دیگری است که عوارض ترک قلیان را کنترل می‌کند. از قرار گرفتن در جمع افراد قلیانی و نوشیدن زیاد چای، قهوه و الکل بپرهیزید. با انجام ورزش و پیاده‌روی شرایط روحی خود را مساعد کنید. خوراکی‌هایی بخورید که به دفع نیکوتین از بدن کمک می‌کنند. پرتقال، کلم بروکلی، زنجبیل، اسفناج، لیمو، زغال‌اخته، انار، هویج، کلم پیچ، جوانه‌گندم، جگر، تخم‌مرغ، ماهی، عسل، گوشت، سیر و پیاز خوراکی‌های دفع‌کننده نیکوتین هستند.
در این مقاله درباره عوارض ترک قلیان صحبت کردیم و توضیح دادیم که برای کاهش دادن عوارض ترک قلیان باید چه اقداماتی را انجام داد. امیدواریم از خواندن این مطلب استفاده لازم را برده باشید.